Akıllı yatırımcılar fiyatlar ortalamaların üzerine çıkmadan girişi yapar. Fiyatların ortalamanın üzerine çıktığı farkındalık aşamasında ise kurumsal yatırımcıların da işe girmesiyle birlikte ilk satış gerçekleşir. Bu noktada fiyatlar üssel trendi aşağı yönde kırsa da ortalamanın üzerinde kalır/ burayı destek olarak kullanır.
Fiyatlar biraz daha yükseldikten sonra medya ilgisi bu yöne doğru kaymaya başlar. Bu fiyatların lineer yükseliş ile üssel yükseliş halindeki kararsızlığın üssel yükselişe kaymasına neden olur ve fiyatlar neredeyse arşa doğru yükselmeye başlar. Fiyatların müthiş bir hızla yükseldiğini gören halk bu coşkuya katılır ve piyasanın daha da yükselmesine yardım eder. Fiyatlar yükselmeye devam ettikçe insanlar sermayelerinden daha fazlasıyla / yüksek kredi ve riskle yatırımına devam eder. Artık her şey, aksi düşünülemeyecek kadar güzeldir. Herkes kazanmıştır ve kazanmaya da devam etmektedir. Böyle bir hissenin/ emtianın düşmesine imkan yoktur.
Ta ki yeni bir yaklaşım ortaya çıkana kadar. Bu yeni yaklaşım / düşünce / olay (COVID-19) ilk olarak trendi bozmayacak kadar bir satışa neden olur. Daha sonra bazı yatırımcılar bunu düzeltme olarak görür ve alım yapmaya devam eder, ancak, piyasada yeteri kadar istekli alıcı yoktur. Fiyatlar eski seviyesine yükselemez ve insanlar ellerindekini satmaya/ karını realize etmeye çalışır. Bu aşamada insanlar korkuya kapılır ve ellerindekini bir an önce çıkarmaya çalışır, ancak, piyasada yeterli alıcı yoktur. Satabilmenin tek yolu ise daha da ucuza satarak bir an önce satmaktır. Bu da fiyatların çok kısa sürede çok düşük seviyelere gelmesine neden olur. İnsanlar artık iyice umutsuzluğa kapılmışlardır, satışın ve karamsarlığın doruk noktasıdır. Fiyatların dibe vurmasından sonra yatırımcılar tepki olarak tekrar alıma geçer ve ortalamaya dönülür.
Piyasalar bu psikoloji ile hareket eder. Bu psikolojiler ile balonlar oluşur ve bu psikolojilerin sonucunda krizler yaşanır. 2009 öncesini incelerseniz aynı yapıyı bulacaksınız. Durum yalnızca DJI için değil XU100 ve diğer endeksler içinde geçerlidir.
Fiyatlar biraz daha yükseldikten sonra medya ilgisi bu yöne doğru kaymaya başlar. Bu fiyatların lineer yükseliş ile üssel yükseliş halindeki kararsızlığın üssel yükselişe kaymasına neden olur ve fiyatlar neredeyse arşa doğru yükselmeye başlar. Fiyatların müthiş bir hızla yükseldiğini gören halk bu coşkuya katılır ve piyasanın daha da yükselmesine yardım eder. Fiyatlar yükselmeye devam ettikçe insanlar sermayelerinden daha fazlasıyla / yüksek kredi ve riskle yatırımına devam eder. Artık her şey, aksi düşünülemeyecek kadar güzeldir. Herkes kazanmıştır ve kazanmaya da devam etmektedir. Böyle bir hissenin/ emtianın düşmesine imkan yoktur.
Ta ki yeni bir yaklaşım ortaya çıkana kadar. Bu yeni yaklaşım / düşünce / olay (COVID-19) ilk olarak trendi bozmayacak kadar bir satışa neden olur. Daha sonra bazı yatırımcılar bunu düzeltme olarak görür ve alım yapmaya devam eder, ancak, piyasada yeteri kadar istekli alıcı yoktur. Fiyatlar eski seviyesine yükselemez ve insanlar ellerindekini satmaya/ karını realize etmeye çalışır. Bu aşamada insanlar korkuya kapılır ve ellerindekini bir an önce çıkarmaya çalışır, ancak, piyasada yeterli alıcı yoktur. Satabilmenin tek yolu ise daha da ucuza satarak bir an önce satmaktır. Bu da fiyatların çok kısa sürede çok düşük seviyelere gelmesine neden olur. İnsanlar artık iyice umutsuzluğa kapılmışlardır, satışın ve karamsarlığın doruk noktasıdır. Fiyatların dibe vurmasından sonra yatırımcılar tepki olarak tekrar alıma geçer ve ortalamaya dönülür.
Piyasalar bu psikoloji ile hareket eder. Bu psikolojiler ile balonlar oluşur ve bu psikolojilerin sonucunda krizler yaşanır. 2009 öncesini incelerseniz aynı yapıyı bulacaksınız. Durum yalnızca DJI için değil XU100 ve diğer endeksler içinde geçerlidir.
Yorum:
2008 için XU100 endeksinden davranışsal benzerlik örneği...
