ETF Nedir? Ne İşe Yarar? Bitcoin & Kripto Para ETFleri Nelerdir?Son zamanlarda sıkça duyduğumuz bir terim olan ETF olgusunu derlediğim bilgilerle anlatmaya çalışıyorum:
ETF, exchange-traded fund yani borsa yatırım fonu olarak tanımlanır. Tıpkı bildiğimiz hisse senetleri gibi, ETF hisseleri de gün boyunca arz ve talebe göre değişen fiyatlarla işlem görür. Yatırım fonu hisseleri gibi, ETF hisseleri de profesyonel yöneticiler tarafından bir araya getirilen bir portföyün kısmi sahipliğini temsil eder.
Günümüzde de hala al-satı yapılan “S&P 500 Trust ETF”, ilk modern borsa yatırım fonudur ve 1993 yılında ABD’de kullanılmaya başlanmıştır. Fakat, kitlelere tam anlamıyla ulaşması ve yaygınlaşması 15 yıldan fazla zaman almıştır.
ETF'lerin Avantajı Var mı? Neden bunlardan alalım?
Varlıkların ETF üzerinden alım ve satımlarında; eğer varlık değerlenirse ETF fiyatı da değerlenir ve aynı şekilde varlık değer kaybederse ETF fiyatı değer kaybeder. Lakin, bu dalgalanma varlığın piyasa değerine oranla daha azdır ve bu yüzden risk azaltılmış olur.
Ayrıca ETF'lerin görünürde şu tip avantajları da bulunuyor:
Potansiyel vergi verimliliği,
Düşük gider oranları,
Bir borsada gün boyunca alınıp-satılabilmesi,
Minimum yatırım tutarı olmaması,
Açığa satılabilir ve marj üzerinden satın alınabilir olmaları.
Mesela ben özellikle hisse senedi, yeni teknoloji şirketleri ve altın fonlarına ilgi duyuyorum. Bu fonları yatırım sepetimdeki riskleri azaltmak üzere kullanıyorum. Ancak bunların Bist 100 içinde alım-satımı bulunmuyor.
ETFlerin Dezavantajları Neler?
Bu fonların alınabilmesi için fon yönetim ücretleri ödenmektedir. Kripto paralardaki “gas fee” kavramına benzetebileceğimiz bu yönetim ücretleri, önemli miktarda alındığında oldukça yüksek miktarlardadır.
Bitcoin ETF’si, fiyatlardaki düşüşlerde koruyucu bir role sahiptir. Fakat, Bitcoin’in sert yükseliş gösterdiği zamanlarda, Bitcoin ETF’si aynı oranda artış göstermeyebilir.
Yani, soğuk cüzdanında ya da borsada Bitcoin tutan bir yatırımcıya kıyasla Bitcoin ETF’si satın alan yatırımcı daha az kazanmış olur
Yatırımcının satın aldığı ETF, bir kripto para birimi değildir. Dolayısıyla, Bitcoin cinsinden diğer kripto paralar ile takas yapılamaması da dezavantaj olarak karşımıza çıkıyor.
Peki Kripto Para Tabanlı ETFler Nedir? Ne işe Yarayacaklar?
Bitcoin ve kripto paralar birçok yatırımcı tarafından riskli varlık olarak tanımlanmaktadır. Yasal statüsünün netlik kazanamaması bir kenara dursun, Bitcoin sahibi olmak için kripto para borsalarına güven duyulması gerekmektedir. Yerel ve global kripto para borsaları ile ilgili sık sık problemler yaşandığını göz önünde bulundurursak, yatırımcı haklı olarak kendini korumak istemektedir.
Bu doğrultuda, Bitcoin ETF satın alan bir yatırımcı cüzdanının özel anahtarının kendisine ait olup olmamasıyla ilgilenmez. Çünkü aslında satın aldığı varlık, bir çeşit hisse senedi görevi yapar.
ETF, aynı zamanda yatırımcılara çeşitlilik sunar. Örneğin; Bitcoin ETF’si alan bir yatırımcı, eş zamanlı olarak Amazon firmasının hisse senedini de alabilir. Bu tamamen opsiyonel olup yatırımın çeşitlendirilmesi kolaylaştırır.
Ayrıca özellikle kurumsal büyük fonların kripto paralara yatırım yapabilmesi için daha öngörülebilir riskler içeren kontratlara ve daha az volatil varlık kazançlarına ihtiyaçları var.
Kripto ETFleri işte bu ihtiyacı da karşılayacak gibi duruyorlar.
Bitcoin ETF onayı: Süreç nasıl işliyor?
Şu anda dünya üzerinde alınıp satılabilen bazı Bitcoin ETF’leri var:
Kanada’da dört ayrı Bitcoin ETF’si borsada işlem görüyor.
Brezilya’da da bir Bitcoin ETF’i bulunuyor.
Bununla beraber, asıl beklenen ABD’de bir Bitcoin ETF onayı. ABD’de de ETF’ler, Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’nun (SEC) onayından geçiyor. SEC, bir Bitcoin ETF başvurusunu onaylamadan veya reddetmeden önce inceleme süresini başvuru gününden itibaren 240 güne kadar uzatabiliyor.
Evet dostlar, sanırım ETF konusunda epey bilgilenmiş olduk. Lütfen konuyla ilgili haberleri sosyal medyada takip edin. Bu ay sonuna doğru SEC'in 1-2 başvuruya onay vermesi durumunda oyun ciddi şekilde, olumlu yönde, değişebilir.
Kaynaklar: Investopedia, Uzmancoin, CorporateFinanceInstitute, EtfDB