Paslanmaz çelikte olası yeni bir vergi $3 mlyr ihracat kaybına, kapanma ve işten çıkarmalara neden olur-Sektör temsilcileri
Paslanmaz çelikte ilave gümrük vergisinin sene başında %12'ye çıkarılmasının ardından, Çin, Endonezya ve Tayvan menşeli paslanmaz çelik ürünlerine yönelik anti-damping soruşturmasının da gündeme gelmesi, üretimde paslanmaz çeliği yoğun şekilde kullanan çok sayıda sektörde ek maliyet ve ihracat kaybı endişesi yarattı.
Antidamping vergisi kararı alınması durumunda beyaz eşya, küçük ev aletleri, ev ve mutfak gereçleri, züccaciye ve medikal ürünler gibi sektörlerde yaşanacak maliyet artışının içeride enflasyonu körükleyeceği, ihracatta ise rekabetçiliği ortadan kaldıracağını belirten sektör temsilcileri; bunun da yıllık 3-3.5 milyar dolarlık ihracat kaybına neden olacağına işaret ediyor.
Paslanmaz çelik ithalatında ilave gümrük vergisi oranı yılın başında yüzde 8'den 12'ye çıkarılmıştı.
Türkiye pazarına haddelenmiş soğuk paslanmaz çelik üreten Posco Assan, Çin, Endonezya ve Tayvan'dan ithal edilen paslanmaz çeliğin haksız rekabet yarattığını belirterek antidamping soruşturma başvurusunda bulunmuştu.
Söz konusu gelişmenin ardından Ev ve Mutfak Eşyaları Federasyonu (EVFED), Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) , Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD), Küçük Ev Aletleri Sanayici ve İhracatçıları Derneği (KESİD), Paslanmaz Çelik Derneği (PASDER), Paslanmaz Sanayi ve İş İnsanları Derneği (PASİD), Endüstriyel Mutfak Çamaşırhane Servis ve İkram Ekipmanları Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TUSİD) ve Züccaciyeciler Derneği'nin (ZÜCDER) de aralarında olduğu paslanmaz çelik kullanıcıları mevcut gümrük vergisinin sıfırlanması, antidamping soruşturmasının ise kapatılması çağrısı yaptı.
Toplantıda verilen bilgiye göre, son üç yılın ortalama verilerine göre; soğuk haddelenmiş paslanmaz çelikte Türkiye'nin yıllık ihtiyacı 650,000 ton seviyesinde bulunuyor. Buna karşın üretim kapasitesi ise 200,000 ton seviyelerinde.
Verilerden hareketle, yurtiçi üretimin talebin ancak üçte birini karşılayabildiğine işaret eden paslanmaz çelik kullanıcıları, bu nedenle ithalatın zorunlu olduğunu belirterek ilave vergi uygulamasına karşı çıkıyor.
Türkiye’de yeterli üretimi olmayan bir sanayi girdisine gümrük vergisi uygulanmasının, ürünün dünya fiyatlarının çok üstünde mal olmasına yol açarak paslanmaz çelik kullanıcısı yüzlerce firmanın faaliyetlerini sonlandırmasına sebep olacağını belirten EVSİD Başkanı Talha Özger, "Mevcut %12'lik ek verginin sıfırlanmasını ve antidamping soruşturmasının ivedilikle kapatılmasını talep ediyoruz" dedi.
Özger'in verdiği bilgiye göre, farklı sektörlerde paslanmaz çelik kullanıcısı yaklaşık 45,000 firma toplamda 1 milyon kişinin üzerinde istihdam sağlıyor.
TUSİD Başkanı Bekir Topuz ise "Sene başında gümrük vergisinin artmasıyla mutfak ve endüstriyel mutfak sektörünün ihracatı şu ana kadar 300 milyon dolar geriye geldi. Bu şekilde devam ederse sektörümüzün ihracatı yıl sonunda 1 milyar dolar azalacak" dedi ve ekledi:
"Diğer sektörlerle birlikte tahminim devletimiz 3-3.5 milyar dolar civarında bir ihracat kaybı yaşayacak. Ayrıca ek vergi iç pazarda da enflasyona neden olacak."
Topuz, antidamping soruşturması açılması ve paslanmaz çeliğe tekrar bir vergi getirilmesi halinde Türk ihracatçıların artık uluslararsı pazarlarda mücadele etmesinin mümkün olmayacağını belirterek, "Bu sektörlerde 1 milyon kişi çalışıyor. Bizim tahminimize göre 400,000-500,000 arası kişi işsiz kalır. Fabrikaları kapatmak zorunda kalırız" dedi.
Türkbesd Genel Sekreteri Ayşe Keskinkılıç da, beyaz eşya üretiminde çeliğin maliyetlerdeki payının %25 olduğunu belirterek, "İlave vergilerin getireceği maliyet artışı yurt içinde enflasyon olarak tüketiciye yansıyacak, yurt dışında ise pazar kaybına neden olacak. Üretimde ve istihdamda kayıplar yaşanabilir" dedi.
Öte yandan sektör temsilcilerinin verdiği bilgiye göre, paslanmaz çelik üretimine yönelik sıfırdan kurulacak bir tesisin fizibl olması için en az 1 milyon tonluk satış yapabileceği bir pazar olması gerekiyor. Ancak Türkiye'nin talebi mevcut durumda 650,000 ton seviyelerinde olduğu için paslanmaz çelik üretimine yönelik yatırım yapılmıyor. Bu durumda, hammadde olarak paslanmaz çelik kullanan çok sayıda sektör üretim yapabilmek için zorunlu olarak ithalata başvuruyor.
1 milyon tonluk üretim kapasitesine sahip tesis için gerekli yatırım tutarı ise 1.5 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.