NOMİNAL FAİZ ORANI - TR ENFLASYON ORANI = REEL FAİZTürkiye'de son aylarda yaşanan faiz artışları içeren ekonomi politikalarının aslında ülkemizde reel faizi ne derecede etkilediğini iyi anlamak gerekir. Yaşanan gelişmeler politika faiz oranlarının yukarı yönlü olarak hareket ettiğini göstersede yatırımcılar ve hane halkı için elzem olan reel faiz oranlarını iyi anlamak gerekir.
Örneğin bir ülkede %50 enflasyon, %25 oranında politika faizi olduğunu farz edelim. Siz enflasyondan korunmak amacıyla 100.000 TL sermayenizi faizli enstrümanlara yatırarak yıllık %25 oranında getiriyi kabul ettiniz.
Yıl sonunda 125.000 TL olarak geri alacağınız tutar size TL bazında artmış gibi görünse de reel olarak bir kazancınız söz konusu değildir. Bunun sebebi politika faiz oranının enflasyon oranından düşük olmasıdır. Yıllık %50 enflasyonun bulunduğu bir ortamda 100.000 TL olan sermayenizin alım gücü yarı yarıya düşüş yaşayacaktır. Siz %25 oranında faiz elde ederek aslında paranızı enflasyondan sadece kısmi olarak koruyabildiniz demektir. Sizin enflasyondan tam olarak korundum diyebilmeniz için yıllık %50 enflasyon oranı doğrultusunda minimum %50 oranında getiri elde etmeniz gerekir.
Bunu iyi anlayabilmek adına 14.09.2023 tarihi itibariyle güncel veriler üzerinden pekiştirme yapalım.
TR Enflasyon Verisi: %58.94
Politika Faizi: %25
Reel faizi bulabilmek adına
Politika faizi (%25) - TR Enflasyon Verisi (%58.94) = -%33.94
Bu çıkan sonuç, 100.000 TL büyüklüğünde bir sermayenin %25 yıllık getiri oranına sahip bir enstrümanda durması halinde reel olarak sermayenizin %33,94 oranında zarara uğrayacağını gösterecektir.
Türkiye'de faiz oranlarını ve gelişmeleri takip ederken bu formül ile takip etmenizi tavsiye ederim.
Reel faizin pozitif olması halinde faiz artışlarından elde edilmesi beklenen verim tam olarak elde edilebilir.