Bugün çok farklı bir içerikle sizlerleyim. En baştan belirteyim bu içerikte hoşunuza gitmeyebilecek acı gerçekler olabilir ama unutmamak gerek ki dost acı söyler. Son günlerde bir kaç hisse senedi aşırı popüler. Bu içerikte bu aşırı(!) popüler ürünlerden iki tanesine (SMRTG ve KONTR) odaklanarak sizlerle aşırı alım ve FOMO (fear of missing out) yani kendi tabirimle treni kaçırma korkusu üzerine yoğunlaşacağız.
Neler Yaşandı
Son günlerde haberlerde sürekli Bist100'ün rekor kırdığını, yalnızca endeksin değil yeni yatırımcı sayısının (hisse senedi yatırımcısı 15 Kasım itibarıyla 3 milyon 48 bin 848 kişiye ulaşırken, son bir ayda 307 bin 452 kişi artarak Nisan 2021'den bu yana en hızlı 30 günlük yükselişini kaydetti. Bu dönemde hisse senedi yatırımcı sayısı yüzde 11 arttı) da rekor üzerine rekor kırdığını görüyoruz. Peki ama neden? Bu sorunun yanıtı şahsi görüşüme göre iki temel sebebe dayanıyor. Bunlardan ilki popülarite ikincisi ise enflasyona karşı durabilecek tek yatırım aracı olarak görünmesi.
Sevgili arkadaşım, son günlerde sürekli şunları duyuyorsun değil mi? "Baksana oğlum A kağıdı %200 yaptı bir haftada, tüh be neden almadık?" "Kanka bak X fenomeni ne paylaşsa uçuyor, bugün de B hissesini paylaşmış kesin tavan tavan gider" "Kardeşim bak bana bu işin piriyim 100K parayı şu kadar günde 300K yaptım, ver seninkini de yapayım" "Kanka bak aldım bu C kağıdını şirket çok iyi sürekli yatırım sürekli haber sat arabayı bas borsaya kesin kazanırsın" ve daha niceleri... Dostum, canım arkadaşım eğer biri ya da birileri sürekli sana bir şeyi övüyorsa uzak dur! Hatırlatayım bu olayların hemen hemen aynısını 2021 Kasım ayında da yaşadık. Bitcoin uçuyor 69K oldu, 100k olmadan dönmez vb. Günün sonunda ne oldu? Tepeden malı boşaltan marketmakerlar ve balinalar... Hüzün dolu binlerce hikaye...
Popülarite
Sevgili arkadaşlar, bilirsiniz ki bir ürünü herkes konuşuyorsa ben uzak durmaya çalışırım (zamanında sütten ağzım güzel yandı). Bir güzel görselle burayı taçlandırmak isterim.
Görsel 1: Borsa vs Bitcoin Popülaritesi (Kaynak: google)
Grafikte de gördüğümüz gibi ülkemizde borsanın googleda aranma istatistikleri, bitcoini geçmiş durumda. Sosyopsikolojik indikatörümüz der ki eğer toplum sürekli bir şeyden bahsediyorsa ondan uzak dur. Hemen hemen herkes evet ülkedeki herkes günlük hayatında "borsa" kelimesini kullanır oldu ve bunu özellikle "borsa oynamak" tabiri ile kullanıyorlar. Ancak arkadaşım, bugüne kadar finansal piyasalarla uzaktan yakından ilgin olduysa şunu hatırlamalısın. Herkes konuşmaya başladıysa daha kuvvetli bir sat sinyali ne olabilir? Duygularından arınıp arkana yaslan, derin bir nefes al ve matematik ne söylüyor bunları GÖR!
Evet, şirketlerimiz güzel yatırımlar yapıyorlar. Gelecek vadeden kaliteli işlere imza atıyorlar, ancak şu an çağıralım son zamanların popüler şirketlerinden SMRTG ve KONTR yetkililerine bu kadar ciddi karlılık oranını sürekli sağlamanız mümkün mü? Az sonra tek tek inceleyeceğiz her iki şirketi de ekrana boşuna bu ikisini seçmedim. Düşünün ürün son 9 ayda yaklaşık %1900 pirmlenmiş ve gelip soruyorsun bu fiyattan SMRTG alınır mı? Ben soruna başka bir soruyla yanıt vermek isterim müsadenle. Yaklaşık olarak 10 lira maliyeti olan bir yatırımcı şu an neden üzerimize mal boşaltmasın? Bu sorunun yanıtını verecek babayiğitleri yorumlara beklerim :)
Gelelim tek tek ürünleri incelemeye ve bunu yaparken sadece 1 indikatör kullanacağız bu indikatör bize matematiksel olarak neler söylemiş, ne gibi uyarılar yapmış bakalım hep birlikte.
SMRTG
SMRTG hakkında matematik bize neler söylüyor gelin bakalım. Buna bakarken iki terimin tanımını yapmak gerekecek (özellikle aramıza yeni katılanlar için).
*F/K Oranı Nedir? F/K oranı bir hisse senedinin elde ettiği kâra göre fiyatını ölçme amacıyla kullanılan bir değerleme oranıdır. Kâr çarpanı olarak da bilinir. Hisse senetlerinin ucuz ya da pahalı olduğunu anlamak için kullanılır. Yüksek F/K ile işlem gören hisseler pahalı, düşük F/K ile işlem gören hisseler ucuz kabul edilir ancak bu her zaman doğru değildir. Tabi ki tek bir teknik veriyle işlem yapmak çok sağlıklı olmaz ancak buna ürün özelinde bakmak isterim.
1- SMRTG F/K =280,87 (diyor ki bize sanki ben biraz pahalıyım sevgili yatırımcı) 2- Son altı evet sadece altı ayda %1000'den fazla primlendim. 3- Son mini düzeltmemde (üç hafta önce) bu yana 21 günde %50'den fazla kar bıraktım 4- RSI (buna az sonra değineceğiz.
Sevgili dostum, yukarıdaki 3 veri bize ne diyor? Ürün diyor ki yatırımcısına (şirketin yaptığı hareketlerden bağımsız olarak) ben teknik olarak çok fiyatladım sırtımdan altı ayda parasını 10x yapan oldu 3 haftada %50 verdim daha ne yapayım benim sırtımdan kar almayı beceremiyorsan! Kar satışları gelecek çok fiyatladım, çok primledim diyor! Bakın global verilerden, ulusal finansal verilerden bahsetmeden ya da şirketin yatırımlarını söz konusu etmeden sadece popülarite ve fomo ile ürün teknik olarak çok fiyatladım diyor.
*RSI Nedir?
Göreceli(Relatif) Güç Endeksi (RSI), ilgili periyoddaki kapanış değerlerini periyodun bir önceki kapanış değerleriyle karşılaştırarak hesaplanan kısa ve orta vadeli trendin yönü hakkında öngörüde bulunmayı sağlayan bir indikatördür. Fiyat grafiği ile RSI arasında uyumlu bir görünüm vardır. RSI indikatörü, kısa sürede tepki vermesinden dolayı zaman zaman fiyatlardan önce hareketi ettiği görülebilmektedir. Referans değerleri 30-70 seviyeleridir. 30 referans değerinin altında aşırı satım bölgesini ifade ederken trendin yukarı (AL sinyali) dönebileceğini, 70 referans değeri üzerindeki hareketler aşırı alım bölgesini ifade ederken trendin aşağı(SAT sinyali) dönebileceği sinyalini verir.
Demiştim tek bir indikatöre bakacağız ve bunun da vakti geldi çattı. RSI günlük tabloda bize diyor ki 31 ağustostan beri beni fomoluyorlar sürekli 70 puanın üzerine çıkıyorum bu hiç sağlıklı değil. Son olarak ise bir önceki tepesini (91 puan) geçemeyen RSI 85 puanda bağırıyor karını al cebine koy diye ve ürün satışa maruz kalıyor. Sevgili arkadaşım 6 ayda 10 liradan 140 liraya gelen üründe trene erken bindiysen ne ala. 10 liradan alanlar şu an arkasına yaslanmış bir şekilde keyifle ekranı izlerken, FOMO'ya aldanış edenler belki de 140 liradan aldı ve tırnaklarını kemiriyor... Üzgünüm! Hele ki kaldıraçlı işleme bulaşan arkadaşlarım için aşırı üzgünüm, bunu canlı yayınlarda dile getiriyorum. 2017'den bu yana ama ufak ama büyük (kendimce) işlem açan biriyim ve kaldıraçlı işlem sayım 1. O bir işlem de nasıl yapıldığını öğrenmek içindi. Ben kendimi yeterince bilgi birikimine sahip görmüyorum bu VİOP için... Sözün kısası ürün bas bas bağırmış sat beni diye, bir sonraki soru bu ürün nereye kadar geri çekilebilir?
Teknik olarak baktığımızda fib 0.5 önemli 106 lira ancak bir alt destek olan 97 liraya kadar geri çekilme sağlıklıdır. Hangisinin gerçekleşeceğini bilmek imkansız ancak matematik bize bunları söylüyor arkamıza yaslanıp izleyelim....
Amacım burada SMRTG kodlu ürünü yermek ya da aşırı olumsuz eleştirmek değil, portföyümde olmamasına karşın haberlerini takip ediyorum ve şirketteki yetkililer güzel ve akıllı yatırımlar yaparak ülkemize katma değer sağlıyor. Ancak işin bir de tekniği var ve orada matematik her zaman 2 + 2 = 4!
KONTR
Gelelim KONTR'ye. Zaten SMRTG'yi incelerken bazı teknik terimlerin açıklamasını yaptık, burası biraz daha kısa ve öz olacak. Bundan yaklaşık 4 ay önce Kontrolmatik Teknolojileri eminim ki bir çok yatırımcısının özellikle de benim gibi küçük yatırımcının dikkatini çekmiyordu. 4 ay önce ne oldu da bu ürün 20 liralardan 220 liralara kadar soluksuz yükseldi? 2007'de kurulan şirketimiz 2020'de Bist'e selam verdi ve Ağustos 2022'de gelen güzel haberlerle erken yatırım yapan yatırımcısına ciddi primler sağladı. Öyle ki yatırımcısına son 4 ayda yaklaşık (zirve fiyat baz alındığında) %700'ün üzerinde bir kazanç sağladı. 4 aydır bir tek kırmızı mum yakmadan 7x yapmış bir üründen bahsediyoruz arkadaşlar. Tekrar soruyorum size 25 liradan KONTR alan ile 225 liradan KONTR alan yatırımcı sizce şu an aynı duyguları paylaşıyor olabilir mi?
Çenem çok düştü biliyorum ama kısa tutmaya çalışıyorum aslında (iç sesimin daha anlatacak çok seyi var...). Ağustos ayından bu yana RSI 50 puanı dahi görmemiş ve 70 puan üzeri kaç gün geçirmiş (bu da sizlere ödev, yorumlarda bir dostumuz yazarsa sevinirim) ? Son 3 haftada (evet ne büyük tesadüf ki SMRTG da son 3 haftada güzel primlenmişti - Endeksi takip etmek mühim) yaklaşık %158 primlenen bir ürün için 200 liradayken gelip buradan KONTR alınır mı diye sormak ne kadar sağlıklı dostlarım. İşte ne kadar sağlıklı olduğunu piyasa yapıcılar bizlere gösteriyor. RSI 94 puanın üzerine çıkmış (tıpkı bir shitcoin gibi) ve ardından tepe taklak!
Teknik veriler bundan sonrası için bize ilk durağın 157 lira ve kuvvetli desteğin ise 141 lira olduğunu gösteriyor.
Son Sözler
Sevgili dostlarım, burada sizlerle paylaştıklarımla sizlerin hevesini kırmak ya da karamsar bir havaya sokmak istemedim. Ancak matematik neyse onu görmek lazım. Bazen ekrandan uzaklaşmak belki sevdiğiniz biriyle biraz yürüyüş yapmak hem yatırımlarınız için hem de sağlığınız için çok daha iyi ve ümit vadedici olabilir. Sizlerle biraz sitemkar olarak bu paylaştıklarım kısa vadede zengin olma aşkıyla yanıp tutuşanları genelde (%99) hüzünlü bir son beklediği yönünde. Basit bir yatırım (trade değil YATIRIM) stratejiniz olsun ve ona sadık kalın. Sevgili BrankoPetruci hocamızın da söylediği gibi 10x yapacak tek yatırım kendinize yaptığınız yatırımdır. Şu hayattaki en güçlü silah, en güçlü ürün, en güçlü yatırım zihniniz! Oraya ne kadar yatırım yapar ve bilgi birikiminizi arttırsanız o kadar ciddi dönüşler elde edersiniz.
Sağlıcakla kalın.
Yorum
Yorum: Arkadaşlar, biliyorum bir ürüne düşecek demek moral bozucu olabilir ancak bu içerikte verilmek istenen mesaj FOMO ve Aşırı Alım sonucu neler olabilir ve nelerle karşılaşabiliriz. Duygusal yaklaşmak yerine geriye yaslanıp ekrana matematiksel bakmak gerek.
İç ses: Mayıs 2022'de Bitcoin'in düşeceğini ön gören bir çalışma yapmıştım onu da buraya bırakayım belki daha net anlaşılabilirim. Piyasada döngüler mevcut, temelde sağlam olan her ürün düşer de çıkar da... Önemli olan doğru zamanda doğru yerde olmak. Örnek:
İşlem kapandı: hedefe ulaştı
Hem KONTR hem de SMRTG beklediğimiz bölgelere geldi. KONTR destek bölgeden tepki aldı. SMRTG ise destek bölgede işlem görmeye devam ediyor. Unutmamak gerekli piyasa her zaman iki yönlüdür.
Bilgiler ve yayınlar, TradingView tarafından sağlanan veya onaylanan finansal, yatırım, işlem veya diğer türden tavsiye veya tavsiyeler anlamına gelmez ve teşkil etmez. Kullanım Şartları'nda daha fazlasını okuyun.