*-*-* YTD *-*-* YATIRIM TAVSİYESİ DEĞİLDİR *-*-*
Değerli arkadaşlar merhaba,
Bugün hemen hemen her yazımda bahsettiğim teknoloji hisseleri üzerine bir yazı hazırladım. Umarım sonuna kadar okuma şansınız olur.
En başta, borsamızda bulunan teknoloji hisselerini ve XUTEK endeksine katkı oranlarını listeleyerek başlayalım.
Şirket % Ağırlık
ALCTL 2,02
ARDYZ 2,82
ARENA 3,36
ARMDA 0,92
ASELS 56,23
DESPC 0,78
DGATE 0,92
ESCOM 1,22
FONET 1,58
INDES 3,58
KAREL 2,36
KFEIN 1,75
KRONT 2,55
LINK 0,51
LOGO 12,07
NETAS 3,65
PAPIL 1,6
PKART 0,76
SMART 1,33
Görüldüğü gibi 19 şirketimiz borsamıza kote. Bu şirketler içinden ASELS ve LINK ayrışmakta. İki şirketimizin XUTEK'e etkisi %68,30. Diğer 17 şirketimizin daha alacak çok yolu var. Şimdi o yolu biraz inceleyelim.
Teknoloji üretimi konusunda ülkeleri sıralamaya koysak ABD ilk 3 ülke arasında yer almakta. Beyin göçleri, umulmadık projelere ayrılan kaynaklar, savunma sanayii, geniş laboratuvar imkanları gibi etkenler ülkenin teknoloji üretimini neredeyse teşvik ediyor. 1 şubat 2006 yılında NASDAQ borsası tarafından oluşturulan NDXT endeksi ile ABD borsalarında seyrin ne olduğunu görebilmekteyiz. Grafiğimize ekledim.
Teknoloji şirketleri, pandemi ile oluşan yeni bir hayat tarzının en büyük yardımcıları oldu arkadaşlar. Kimse en bunun aksini söyleyebilir, iddia edebilir ne de teknoloji şirketlerinin gelir artırıcı hareketlerini görmezden gelebilir.
Bir şirketin faaliyet maliyetini hesaplayabilmek için kısa bir formül kullanılır.
Toplam Maliyet = Sabit Maliyet + Değişken Maliyet
Sabit maliyete en iyi örnek faaliyetinizin devamı için harcadığınız elektrik, kira, ısıtma-soğutma giderleri, ulaşım giderleri vb. her daim ama her gün harcanacak para, enerji, zaman ve emek'tir. Değişken maliyet ise sadece ürünü üretirken kullanılan para, zaman ve emeği ifade eder. Makarna üreten bir fabrikada makarna üretilmese dahi her daim fabrikayı hazır tutmak sabit maliyettir. Makarna üretimi için gerekli enerji, un, su vb. girdiler değişken maliyetlerdir. Siz kendi evinizde kullandığınız bütçeyi göz önüne getirin hesabı rahat yaparsınız. Fakat teknoloji şirketleri için çok ucuza mal olan bir girdi var arkadaşlar. Bu girdi de çok nicelik olarak küçük nitelik olarak büyüktür.
Teknoloji şirketlerinin bahsettiğimiz maliyeti İNSAN'dır arkadaşlar İNSAN. Bir fikri insan üretiyor. Gerekirse doğadan kopyalıyor. O fikri yazılıma döken o yazılımı çalıştıracak cihazları imal eden İnsan kaynağı üretilen gelirle orantılı olarak çok ufak kalıyor. Her sene bu kadar kar açıklamalarının en büyük sebebi bu. Hele ki bir de patentli ürün sahibi ise şirket o zaman ek gelir de elde ediyor. Kafanızı şişirmek değil amacım. Whatsapp firması 250 kişi ile çalıştığı sırada Facebook tarafından satın alınırken Türk Telekom o sırada 30.000 kişi ile çalışıyor ve aynı piyasa değerinde işlem görüyordu. Şu an fark daha da TTKOM aleyhine büyüyor. 250 kişi belki şu an 1000 kişiye ulaşmıştır. 1000 kişi ile üretilen Katma Değer şirketi değerli kılıyor. Whatsapp; Blackberry, Android ve İoS ile mükemmel uyumla çalışan ilk yazışma, mesajlaşma programı idi. 2008 de Blackberry kullanıcısı olan ben sadece şirket içinde kullanılan bir uygulamayı bir anda herkesin kullandığına da şahit olmuştum.
Gelelim ülkemize.. Ülkemizde teknoloji şirketleri sayısı azımsanmayacak kadar fazla. Sadece borsamızda değiller. Şu an fikirlerini ticari modele geçirmeye çalışıyorlar. Bir yerli yazılımcı tarafından 2010 yılında geliştirilen bir programı kullanmıştık şirket olarak. 10 kişi bir toplantı masasındasınız. En başta 10 kişi teker teker adını ve soyadını söylüyor ortada duran bir cihaza. Toplantı yapılıyor 1 saat sürüyor ve bitiyor. Yazılımı sayesinde toplantı tutanağı cihaz tarafından kim hangi dakika saniye ne demiş anında kağıda dökülüyor. Ses kaydı yapılıyor. İsim isim tek tek ne konuşulmuş raporlanıyor. İlk kullandığımda hayretler içerisinde kalmıştım.
Bu şirket daha sonra ortadan kayboldu. Meğer yurt dışına satılmış şirket ve o fikrin tüm ticari hakları ile Hindistan'a taşınmış. Satın alan şirket ABD'li idi bu arada. Global Köy olma yolunda ilerleyen dünyamız, ZOOM kullanmaya başladı. Başlaması ile deyüz yüze toplantı yapma zorunluluğu da kalktı. Şimdi o şirket yerinde sayıyorsa bitti demektir değil mi? Kendini geliştirmesi ve yeni fikirleri üretip hayata geçirmesi aynı zamanda da gelirini artırması gerekiyor o şirketin. Geçen yazımda bahsetmiştim. Koç Holding KCHOL, pandemi sonrası da evden çalışmaya devam edeceklerini açıkladı. Ofislere gerek kalmıyor artık. Sabit maliyetler azalıyor. Büyük plazalar yakında boşalacak ve kaliteli yaşam için başka habitatlar, banliyöler kurulacak. İşimizi evimizden yapacağız gelecekte.
Ne kadar baş döndürücü bir hızla ilerliyor teknoloji! Ülkemiz, tarım devrimini de sanayi devrimini de zamansal olarak kaçırmış bir ülke. Hollanda'nın toprağı yok adamlar tarım ihracat 1. si dünyamızda. İsrail'de yer altında 4 kat seralar olduğunu biliyorum 90'lı yıllarda.. Ülkemizin ıskalamaması gereken tek devrim Teknoloji Devrimidir.
Ülkemizde Teknoloji Şirketlerinin sayısının artması ve ayrıca borsamıza kote olarak bizlerle de geleceğini paylaşmaları en büyük dileğim.
Peki hangi şirkete yatırım yapacağımıza nasıl karar vereceğiz? Bunun için iyi bir araştırma ve geleceği öngörebilecek bir hayat tarzı, kaliteli yaşam isteği lazım arkadaşlar. Hangi şirket nereye yatırım yapıyor bilmemiz lazım. ARDYZ yapay zeka üzerine uğraşıyor mesela. KAREL hem yazılım hem donanım anlamında güçlü. INVEO tek yatırımı yazılım değil ortak olduğu şirketler bile önemli şirketler. ASELS'e laf etmeye gerek yok. Ülkemizin savunma sanayisinin göz bebeği! Yurt Dışına ihracat yapıyor her türlü sistemi, yazılımı.. Eğer kaliteli yaşam üzerine araştırıp okuyor deneyimliyorsanız emin olun bazı fikirleri kafanızda yeşerecek, bu fikirlere paralel şirketleri gözünüze kestireceksiniz.
Bir takipçimiz yurt dışında potansiyel kar getiren şirketlere bakmamı istemişti. Yaptım araştırmamı.. 3 Şirket buldum bulmasına da, ben şahsen bu şirketlere yatırım yapmam. CCL , OXY ve EXPR bahsettiğim şirketler. Başka bir yazı konusu olduğu için burada bu konuyu açmayacağım fakat bu şirketler de teknolojiye yenik düştü arkadaşlar bu nedenle burada isimlerini zikrettim.
Fosil yakıt ile enerji üretimi çoğu şirketi batırdı pandemi sürecinde. Şu an alternatif enerji kaynakları olarak rüzgar, termal su kaynakları, güneş enerjisi ile üretilen enerji konvansiyonel enerji üretimini geçmek üzere. Bu şirketler de teknoloji şirketleri ile aynı kefeye konulabilir. Aynı zamanda borsamızdaki HEKTS'da topraksız tarım üzerine faaliyet göstermekte. PEKGY insansız tarım aletleri üreten bir fabrikaya sahip yurt dışında. PRKAB nitelikli ve çok özel iletkenler üretiyor. Aklıma şimdilik gelen şirketlerimiz bunlar. Bu şirketleri de endeksinde olmasa da teknoloji şirketleri kefesine koymak yanlış olmaz.
Perakende sektörü büyük değişim içerisinde. Yüz yüze kanal dediğimiz (F2F) klasik alış veriş ortamı bitti bitiyor. Kendini teknoloji ile bütünleştirebilen şirketleri hedefimize koymalıyız.
Grafikte teknoloji endeksimizin ne kadar yükseldiğini ve XU100'ü geçtiğini görüyorsunuz değil mi? Emin olun pergel daha da açılacak.
Herkese bol kazançlı günler dilerim.
SSS
*-*-* YTD *-*-* YATIRIM TAVSİYESİ DEĞİLDİR *-*-*
Değerli arkadaşlar merhaba,
Bugün hemen hemen her yazımda bahsettiğim teknoloji hisseleri üzerine bir yazı hazırladım. Umarım sonuna kadar okuma şansınız olur.
En başta, borsamızda bulunan teknoloji hisselerini ve XUTEK endeksine katkı oranlarını listeleyerek başlayalım.
Şirket % Ağırlık
ALCTL 2,02
ARDYZ 2,82
ARENA 3,36
ARMDA 0,92
ASELS 56,23
DESPC 0,78
DGATE 0,92
ESCOM 1,22
FONET 1,58
INDES 3,58
KAREL 2,36
KFEIN 1,75
KRONT 2,55
LINK 0,51
LOGO 12,07
NETAS 3,65
PAPIL 1,6
PKART 0,76
SMART 1,33
Görüldüğü gibi 19 şirketimiz borsamıza kote. Bu şirketler içinden ASELS ve LINK ayrışmakta. İki şirketimizin XUTEK'e etkisi %68,30. Diğer 17 şirketimizin daha alacak çok yolu var. Şimdi o yolu biraz inceleyelim.
Teknoloji üretimi konusunda ülkeleri sıralamaya koysak ABD ilk 3 ülke arasında yer almakta. Beyin göçleri, umulmadık projelere ayrılan kaynaklar, savunma sanayii, geniş laboratuvar imkanları gibi etkenler ülkenin teknoloji üretimini neredeyse teşvik ediyor. 1 şubat 2006 yılında NASDAQ borsası tarafından oluşturulan NDXT endeksi ile ABD borsalarında seyrin ne olduğunu görebilmekteyiz. Grafiğimize ekledim.
Teknoloji şirketleri, pandemi ile oluşan yeni bir hayat tarzının en büyük yardımcıları oldu arkadaşlar. Kimse en bunun aksini söyleyebilir, iddia edebilir ne de teknoloji şirketlerinin gelir artırıcı hareketlerini görmezden gelebilir.
Bir şirketin faaliyet maliyetini hesaplayabilmek için kısa bir formül kullanılır.
Toplam Maliyet = Sabit Maliyet + Değişken Maliyet
Sabit maliyete en iyi örnek faaliyetinizin devamı için harcadığınız elektrik, kira, ısıtma-soğutma giderleri, ulaşım giderleri vb. her daim ama her gün harcanacak para, enerji, zaman ve emek'tir. Değişken maliyet ise sadece ürünü üretirken kullanılan para, zaman ve emeği ifade eder. Makarna üreten bir fabrikada makarna üretilmese dahi her daim fabrikayı hazır tutmak sabit maliyettir. Makarna üretimi için gerekli enerji, un, su vb. girdiler değişken maliyetlerdir. Siz kendi evinizde kullandığınız bütçeyi göz önüne getirin hesabı rahat yaparsınız. Fakat teknoloji şirketleri için çok ucuza mal olan bir girdi var arkadaşlar. Bu girdi de çok nicelik olarak küçük nitelik olarak büyüktür.
Teknoloji şirketlerinin bahsettiğimiz maliyeti İNSAN'dır arkadaşlar İNSAN. Bir fikri insan üretiyor. Gerekirse doğadan kopyalıyor. O fikri yazılıma döken o yazılımı çalıştıracak cihazları imal eden İnsan kaynağı üretilen gelirle orantılı olarak çok ufak kalıyor. Her sene bu kadar kar açıklamalarının en büyük sebebi bu. Hele ki bir de patentli ürün sahibi ise şirket o zaman ek gelir de elde ediyor. Kafanızı şişirmek değil amacım. Whatsapp firması 250 kişi ile çalıştığı sırada Facebook tarafından satın alınırken Türk Telekom o sırada 30.000 kişi ile çalışıyor ve aynı piyasa değerinde işlem görüyordu. Şu an fark daha da TTKOM aleyhine büyüyor. 250 kişi belki şu an 1000 kişiye ulaşmıştır. 1000 kişi ile üretilen Katma Değer şirketi değerli kılıyor. Whatsapp; Blackberry, Android ve İoS ile mükemmel uyumla çalışan ilk yazışma, mesajlaşma programı idi. 2008 de Blackberry kullanıcısı olan ben sadece şirket içinde kullanılan bir uygulamayı bir anda herkesin kullandığına da şahit olmuştum.
Gelelim ülkemize.. Ülkemizde teknoloji şirketleri sayısı azımsanmayacak kadar fazla. Sadece borsamızda değiller. Şu an fikirlerini ticari modele geçirmeye çalışıyorlar. Bir yerli yazılımcı tarafından 2010 yılında geliştirilen bir programı kullanmıştık şirket olarak. 10 kişi bir toplantı masasındasınız. En başta 10 kişi teker teker adını ve soyadını söylüyor ortada duran bir cihaza. Toplantı yapılıyor 1 saat sürüyor ve bitiyor. Yazılımı sayesinde toplantı tutanağı cihaz tarafından kim hangi dakika saniye ne demiş anında kağıda dökülüyor. Ses kaydı yapılıyor. İsim isim tek tek ne konuşulmuş raporlanıyor. İlk kullandığımda hayretler içerisinde kalmıştım.
Bu şirket daha sonra ortadan kayboldu. Meğer yurt dışına satılmış şirket ve o fikrin tüm ticari hakları ile Hindistan'a taşınmış. Satın alan şirket ABD'li idi bu arada. Global Köy olma yolunda ilerleyen dünyamız, ZOOM kullanmaya başladı. Başlaması ile deyüz yüze toplantı yapma zorunluluğu da kalktı. Şimdi o şirket yerinde sayıyorsa bitti demektir değil mi? Kendini geliştirmesi ve yeni fikirleri üretip hayata geçirmesi aynı zamanda da gelirini artırması gerekiyor o şirketin. Geçen yazımda bahsetmiştim. Koç Holding KCHOL, pandemi sonrası da evden çalışmaya devam edeceklerini açıkladı. Ofislere gerek kalmıyor artık. Sabit maliyetler azalıyor. Büyük plazalar yakında boşalacak ve kaliteli yaşam için başka habitatlar, banliyöler kurulacak. İşimizi evimizden yapacağız gelecekte.
Ne kadar baş döndürücü bir hızla ilerliyor teknoloji! Ülkemiz, tarım devrimini de sanayi devrimini de zamansal olarak kaçırmış bir ülke. Hollanda'nın toprağı yok adamlar tarım ihracat 1. si dünyamızda. İsrail'de yer altında 4 kat seralar olduğunu biliyorum 90'lı yıllarda.. Ülkemizin ıskalamaması gereken tek devrim Teknoloji Devrimidir.
Ülkemizde Teknoloji Şirketlerinin sayısının artması ve ayrıca borsamıza kote olarak bizlerle de geleceğini paylaşmaları en büyük dileğim.
Peki hangi şirkete yatırım yapacağımıza nasıl karar vereceğiz? Bunun için iyi bir araştırma ve geleceği öngörebilecek bir hayat tarzı, kaliteli yaşam isteği lazım arkadaşlar. Hangi şirket nereye yatırım yapıyor bilmemiz lazım. ARDYZ yapay zeka üzerine uğraşıyor mesela. KAREL hem yazılım hem donanım anlamında güçlü. INVEO tek yatırımı yazılım değil ortak olduğu şirketler bile önemli şirketler. ASELS'e laf etmeye gerek yok. Ülkemizin savunma sanayisinin göz bebeği! Yurt Dışına ihracat yapıyor her türlü sistemi, yazılımı.. Eğer kaliteli yaşam üzerine araştırıp okuyor deneyimliyorsanız emin olun bazı fikirleri kafanızda yeşerecek, bu fikirlere paralel şirketleri gözünüze kestireceksiniz.
Bir takipçimiz yurt dışında potansiyel kar getiren şirketlere bakmamı istemişti. Yaptım araştırmamı.. 3 Şirket buldum bulmasına da, ben şahsen bu şirketlere yatırım yapmam. CCL , OXY ve EXPR bahsettiğim şirketler. Başka bir yazı konusu olduğu için burada bu konuyu açmayacağım fakat bu şirketler de teknolojiye yenik düştü arkadaşlar bu nedenle burada isimlerini zikrettim.
Fosil yakıt ile enerji üretimi çoğu şirketi batırdı pandemi sürecinde. Şu an alternatif enerji kaynakları olarak rüzgar, termal su kaynakları, güneş enerjisi ile üretilen enerji konvansiyonel enerji üretimini geçmek üzere. Bu şirketler de teknoloji şirketleri ile aynı kefeye konulabilir. Aynı zamanda borsamızdaki HEKTS'da topraksız tarım üzerine faaliyet göstermekte. PEKGY insansız tarım aletleri üreten bir fabrikaya sahip yurt dışında. PRKAB nitelikli ve çok özel iletkenler üretiyor. Aklıma şimdilik gelen şirketlerimiz bunlar. Bu şirketleri de endeksinde olmasa da teknoloji şirketleri kefesine koymak yanlış olmaz.
Perakende sektörü büyük değişim içerisinde. Yüz yüze kanal dediğimiz (F2F) klasik alış veriş ortamı bitti bitiyor. Kendini teknoloji ile bütünleştirebilen şirketleri hedefimize koymalıyız.
Grafikte teknoloji endeksimizin ne kadar yükseldiğini ve XU100'ü geçtiğini görüyorsunuz değil mi? Emin olun pergel daha da açılacak.
Herkese bol kazançlı günler dilerim.
SSS
*-*-* YTD *-*-* YATIRIM TAVSİYESİ DEĞİLDİR *-*-*