*-*-* YTD *-*-* YATIRIM TAVSİYESİ DEĞİLDİR *-*-*
Değerli arkadaşlar iyi akşamlar,
Bu yazımızda 1 yıl içerisinde 5 gün arka arkaya endeksin düşmesini yorumlayacağız.
Geçtiğimiz Temmuz ayında da bu tip bir düşüşü yaşamıştık. Sebebi, pandemi koşullarından sonra toparlayan borsamızın ralli yaparak bir anda kayıplarını telafi etme isteği idi. O zamanlar borsamızda fazla yabancı da yoktu. Nakit Kraldır lafı ile hareketle çoğu yabancı parasını alıp gitmişlerdi hatırlarsanız. Geçen günlerde de Reuters haber ajansı yabancı yatırımcıların 10 Milyar USD ile borsaya girmeye başladıklarını yazdı. Velhasıl kelam.. Ne oldu da düşüş başladı?
Bu sorunun cevabını endeks nedir ve neden düşer? sorularına cevap vererek başlayalım.
Endeks; fiyat, maliyet, satış, üretim gibi verilerin toplanarak, borsada işlem gören yatırım araçlarının belirli bir zaman dilimi içindeki oransal değişimini ölçen göstergelerdir. Borsamızda, BIST'te bulunan endeksler BIST 100 Endeksi BIST 50 Endeksi BIST 30 Endeksi BIST 100 – 30 Endeksi BIST Kurumsal Yönetim Endeksi BIST Tüm Endeksi BIST Yıldız Endeks BIST Ana Endeks dir.
Borsanın riskli bir piyasa oluşu, fiyatların belli faktörlere bağlı olarak sürekli değişmesinden kaynaklanır. Yatırımcılar alım – satım kararlarını verirken piyasaları izler. Bu noktada fiyatların ne zaman düşüp ne zaman yükseleceği konusunda bir fikre sahip olunması önem taşır. Borsada zaman zaman düşüşler olabilir. Fakat bunu başkalarından duymak yerine düşme nedenlerinin araştırılması ve benzer olayların geçmişte borsayı ne yönde etkilediğinin bilinmesi gerekir.
Bir fikre sahip olmak için bazı olay ve göstergeleri, ekonomik takvimi yakından izlemek gerekir. Bunlar sırayla;
1. Arz – Talep Değişkeni
2. Ekonomik Göstergeler
3. Büyük Şirketlerin Performansı
4. Küresel ve Bölgesel Olaylar
5. Siyasi Durumlar
6. Merkez Bankalarının İzlediği Politikalar
7. Yatırımcı Hareketleri
Bir şirketin cirosunun artmaması, karını artıramadığı anlamına gelir. Ayrıca bu durumda şirket temettü dağıtımı da yapılamaz, hisse senetleri değer kazanamaz. Dolayısıyla şirketlerin içinde bulunduğu durum ve ekonomik faktörlerin takip edilmesi ile borsanın ne zaman düşeceği tahmin edilebilir. Şirketlerin performansı ise döneme bağlı olarak pek çok sebepten etkilenebilir. Örneğin, 2019 yılının sonlarında başlayıp tüm dünyaya yayılan Covid-19 pandemisi nedeniyle büyük – küçük çok sayıda şirket maddi açıdan ciddi zorluklar yaşadı. İnsanların aylarca evlerinde karantinada kalması, internet alışverişlerinin tercih edilirliğini artırdı ve bu da e-ticaret şirketlerinin karını artırmasını sağladı. Pandemiden dolayı bazı sektörler hareketlenirken bazılarında ise tersi durum yaşandı. Örneğin; konaklama, ulaşım, tatil sektörlerindeki şirketlerin durumu ise bu dönemde kötüye gitti.
Özetle, şirketlerin performansı çeşitli durumlardan etkilenebilir. Borsada işlem gören tanınmış şirketlerin performansı da hisseleri, dolayısıyla borsanın seyrini etkileyecektir.
Borsamızda tanınmış şirketlerin endeksimize ağırlığını merak ediyor musunuz?
Endeks % Ağırlık
BIMAS 7,54
EREGL 6,77
TCELL 5,42
GARAN 5,11
AKBNK 4,77
TUPRS 3,38
KCHOL 3,17
SISE 3,06
SAHOL 3
ASELS 2,9
FROTO 2,64
ISCTR 2,42
THYAO 2,29
YKBNK 2,03
ARCLK 1,55
PETKM 1,51
ENKAI 1,44
KOZAL 1,4
AEFES 1,29
CCOLA 1,29
GUBRF 1,28
EKGYO 1,27
KRDMD 1,25
TOASO 1,2
BERA 1,04
TTKOM 1,04
SASA 1,01
Yukarıda adı yazılı 27 şirketimiz, BIST 100 endeksindeki 100 şirketin 27'sidir. Bu 27 şirketin BIST 100 endeksi üzerine etkisi toplam %71 dir. Yani geri kalan 63 hisse büyük gibi görünse de endekse etkisi de azdır. Yukarıda yazılı olan şirketlerimizin hangisi sizce bu sene temettü dağıtır ve neden dağıtmalı? Bu soruyu cevaplamamız o kadar zor ki? Bankalara temettü yasağı gelebilir bu sene mesela.. Bu nedenle pandemi iliklerimize kadar etki etti hakeza şirketlerimize de.
Birikimlerini borsada değerlendirerek para kazanmak isteyen kişilerin en merak ettiği sorulardan birisi, borsanın ne zaman ve ne kadar düşeceğidir. Alım – satım yapmak ve doğru zamanı yakalayabilmek adına borsanın ne zaman düşeceği merak edilir. Çeşitli yatırım araçlarının işlem gördüğü borsa, genellikle hisse senetleri ile anılır. Hisse senetlerinin performansını etkileyen her durumun borsanın düşüşü üzerine etkisi olduğu da bir gerçektir. Hisse senedi performansını etkileyen en önemli unsurları bir ülkenin makro ekonomik verileri ve siyasi durumu oluşturur. Ülkemiz için 2020 yılı %-5 büyüme tahminleri varken IMF bugün %1,2 büyüme öngördü. Aslında çok iyi bir gösterge, değil mi?
Grafikte BIST 100 endeksinden başka 3 ayrı endeks göreceksiniz. BIST Tüm hisseler endeksinin nasıl ayrıştığını görüyor musunuz? Sığ hisselerin aşırı değerlenmelerinin sonucu olarak pandemi sırasında spekülatif hareketlerle nasıl yükseltildiğini hatırlayalım lütfen. TKURU, RTALB, MERKO aklıma şimdiden gelenler.
Peki bugünlerde ne oldu? Hazır mısınız acı gerçeği duymaya?
Bank of America tek başına borsamızı silkeledi durdu arkadaşlar. TEK BAŞINA!! 1 günde yaptığı işlemlerin hacmi 8 Milyar TL yi geçti. BIST işlem hacminin 1/4 ünden fazla.
Rakamlar şöyle,
BofA Satış : 4.722.446.000 Tüm satanların %56,58 i
BofA Alış : 3.972.403.000 Tüm alanların %32,66 sı
Toplam : 8.694.849.000
Şu an BofA üstten satıp alttan pozisyon alarak 750.042.619 TL lik fark ile 100 Milyon dolar civarında pozisyon avantajı yakaladı.
Ne kadar kırılgan bir borsamız var öyle değil mi?
Size şunu temin ederim ki; Gelecek teknoloji şirketlerinin geleceği! Borsamızda teknoloji şirketlerinin sayısının artmasını o kadar çok istiyorum ki? TOGG bile keşke halka arz olsa! Aselsan gibi savunma teknolojileri üreten şirketlerimize de ortak olsak! Bankaların geleceği belirsiz. Kripto paralar ve Block Chain sistemi onlar için en büyük tehdit! Bankalar zaten darbeyi yedi pandemide. Sanayi şirketlerimizin de cirolarının ne olacağını göreceğiz. Arçelik ve VESBE ise ayrıştı bu şirketlerden. Ne de olsa teknoloji ile içi içe şirketlerimiz
Gelecek teknolojide arkadaşlar! Bunu kafamıza kazıyalım. Buradan kazandığımız parayı doğru adreslere yatıralım. Kontrolmatik İnveo gibi hisselerin gidişini gördük arkasından baktık kaldık.
Koç Holding CEO'sunun açıklamalarını okudunuz mu? Uzaktan çalışmayı pandemi sonrasında da şart koşuyorlar artık. Pandemi sonrası uzaktan çalışan beyaz yakalıların 2/3 ü işten çıkarılabilir! Tehlikeye bakar mısınız? KCHOL demişken, şirketin tüm şirketleri borsada coştu kendisi kaldı. Pozisyon alsak mı ne?
Umarım ayrıntılı bir açıklama olmuştur.
Buraya kadar okudu iseniz hem sabrınıza hem sizlere teşekkür ediyorum. Beğeni bırakırsanız, fikirlerinizi yorumlarınızı da yazarsanız çok mutlu olurum.
Selamlar, Sevgiler ve Saygılar. (SSS)
*-*-* YTD *-*-* YATIRIM TAVSİYESİ DEĞİLDİR *-*-*
PS: Şimdi ABD FED faiz kararını açıkladı. Sabit kaldı. E hadi getirin paranızı artık borsamıza!
Değerli arkadaşlar iyi akşamlar,
Bu yazımızda 1 yıl içerisinde 5 gün arka arkaya endeksin düşmesini yorumlayacağız.
Geçtiğimiz Temmuz ayında da bu tip bir düşüşü yaşamıştık. Sebebi, pandemi koşullarından sonra toparlayan borsamızın ralli yaparak bir anda kayıplarını telafi etme isteği idi. O zamanlar borsamızda fazla yabancı da yoktu. Nakit Kraldır lafı ile hareketle çoğu yabancı parasını alıp gitmişlerdi hatırlarsanız. Geçen günlerde de Reuters haber ajansı yabancı yatırımcıların 10 Milyar USD ile borsaya girmeye başladıklarını yazdı. Velhasıl kelam.. Ne oldu da düşüş başladı?
Bu sorunun cevabını endeks nedir ve neden düşer? sorularına cevap vererek başlayalım.
Endeks; fiyat, maliyet, satış, üretim gibi verilerin toplanarak, borsada işlem gören yatırım araçlarının belirli bir zaman dilimi içindeki oransal değişimini ölçen göstergelerdir. Borsamızda, BIST'te bulunan endeksler BIST 100 Endeksi BIST 50 Endeksi BIST 30 Endeksi BIST 100 – 30 Endeksi BIST Kurumsal Yönetim Endeksi BIST Tüm Endeksi BIST Yıldız Endeks BIST Ana Endeks dir.
Borsanın riskli bir piyasa oluşu, fiyatların belli faktörlere bağlı olarak sürekli değişmesinden kaynaklanır. Yatırımcılar alım – satım kararlarını verirken piyasaları izler. Bu noktada fiyatların ne zaman düşüp ne zaman yükseleceği konusunda bir fikre sahip olunması önem taşır. Borsada zaman zaman düşüşler olabilir. Fakat bunu başkalarından duymak yerine düşme nedenlerinin araştırılması ve benzer olayların geçmişte borsayı ne yönde etkilediğinin bilinmesi gerekir.
Bir fikre sahip olmak için bazı olay ve göstergeleri, ekonomik takvimi yakından izlemek gerekir. Bunlar sırayla;
1. Arz – Talep Değişkeni
2. Ekonomik Göstergeler
3. Büyük Şirketlerin Performansı
4. Küresel ve Bölgesel Olaylar
5. Siyasi Durumlar
6. Merkez Bankalarının İzlediği Politikalar
7. Yatırımcı Hareketleri
Bir şirketin cirosunun artmaması, karını artıramadığı anlamına gelir. Ayrıca bu durumda şirket temettü dağıtımı da yapılamaz, hisse senetleri değer kazanamaz. Dolayısıyla şirketlerin içinde bulunduğu durum ve ekonomik faktörlerin takip edilmesi ile borsanın ne zaman düşeceği tahmin edilebilir. Şirketlerin performansı ise döneme bağlı olarak pek çok sebepten etkilenebilir. Örneğin, 2019 yılının sonlarında başlayıp tüm dünyaya yayılan Covid-19 pandemisi nedeniyle büyük – küçük çok sayıda şirket maddi açıdan ciddi zorluklar yaşadı. İnsanların aylarca evlerinde karantinada kalması, internet alışverişlerinin tercih edilirliğini artırdı ve bu da e-ticaret şirketlerinin karını artırmasını sağladı. Pandemiden dolayı bazı sektörler hareketlenirken bazılarında ise tersi durum yaşandı. Örneğin; konaklama, ulaşım, tatil sektörlerindeki şirketlerin durumu ise bu dönemde kötüye gitti.
Özetle, şirketlerin performansı çeşitli durumlardan etkilenebilir. Borsada işlem gören tanınmış şirketlerin performansı da hisseleri, dolayısıyla borsanın seyrini etkileyecektir.
Borsamızda tanınmış şirketlerin endeksimize ağırlığını merak ediyor musunuz?
Endeks % Ağırlık
BIMAS 7,54
EREGL 6,77
TCELL 5,42
GARAN 5,11
AKBNK 4,77
TUPRS 3,38
KCHOL 3,17
SISE 3,06
SAHOL 3
ASELS 2,9
FROTO 2,64
ISCTR 2,42
THYAO 2,29
YKBNK 2,03
ARCLK 1,55
PETKM 1,51
ENKAI 1,44
KOZAL 1,4
AEFES 1,29
CCOLA 1,29
GUBRF 1,28
EKGYO 1,27
KRDMD 1,25
TOASO 1,2
BERA 1,04
TTKOM 1,04
SASA 1,01
Yukarıda adı yazılı 27 şirketimiz, BIST 100 endeksindeki 100 şirketin 27'sidir. Bu 27 şirketin BIST 100 endeksi üzerine etkisi toplam %71 dir. Yani geri kalan 63 hisse büyük gibi görünse de endekse etkisi de azdır. Yukarıda yazılı olan şirketlerimizin hangisi sizce bu sene temettü dağıtır ve neden dağıtmalı? Bu soruyu cevaplamamız o kadar zor ki? Bankalara temettü yasağı gelebilir bu sene mesela.. Bu nedenle pandemi iliklerimize kadar etki etti hakeza şirketlerimize de.
Birikimlerini borsada değerlendirerek para kazanmak isteyen kişilerin en merak ettiği sorulardan birisi, borsanın ne zaman ve ne kadar düşeceğidir. Alım – satım yapmak ve doğru zamanı yakalayabilmek adına borsanın ne zaman düşeceği merak edilir. Çeşitli yatırım araçlarının işlem gördüğü borsa, genellikle hisse senetleri ile anılır. Hisse senetlerinin performansını etkileyen her durumun borsanın düşüşü üzerine etkisi olduğu da bir gerçektir. Hisse senedi performansını etkileyen en önemli unsurları bir ülkenin makro ekonomik verileri ve siyasi durumu oluşturur. Ülkemiz için 2020 yılı %-5 büyüme tahminleri varken IMF bugün %1,2 büyüme öngördü. Aslında çok iyi bir gösterge, değil mi?
Grafikte BIST 100 endeksinden başka 3 ayrı endeks göreceksiniz. BIST Tüm hisseler endeksinin nasıl ayrıştığını görüyor musunuz? Sığ hisselerin aşırı değerlenmelerinin sonucu olarak pandemi sırasında spekülatif hareketlerle nasıl yükseltildiğini hatırlayalım lütfen. TKURU, RTALB, MERKO aklıma şimdiden gelenler.
Peki bugünlerde ne oldu? Hazır mısınız acı gerçeği duymaya?
Bank of America tek başına borsamızı silkeledi durdu arkadaşlar. TEK BAŞINA!! 1 günde yaptığı işlemlerin hacmi 8 Milyar TL yi geçti. BIST işlem hacminin 1/4 ünden fazla.
Rakamlar şöyle,
BofA Satış : 4.722.446.000 Tüm satanların %56,58 i
BofA Alış : 3.972.403.000 Tüm alanların %32,66 sı
Toplam : 8.694.849.000
Şu an BofA üstten satıp alttan pozisyon alarak 750.042.619 TL lik fark ile 100 Milyon dolar civarında pozisyon avantajı yakaladı.
Ne kadar kırılgan bir borsamız var öyle değil mi?
Size şunu temin ederim ki; Gelecek teknoloji şirketlerinin geleceği! Borsamızda teknoloji şirketlerinin sayısının artmasını o kadar çok istiyorum ki? TOGG bile keşke halka arz olsa! Aselsan gibi savunma teknolojileri üreten şirketlerimize de ortak olsak! Bankaların geleceği belirsiz. Kripto paralar ve Block Chain sistemi onlar için en büyük tehdit! Bankalar zaten darbeyi yedi pandemide. Sanayi şirketlerimizin de cirolarının ne olacağını göreceğiz. Arçelik ve VESBE ise ayrıştı bu şirketlerden. Ne de olsa teknoloji ile içi içe şirketlerimiz
Gelecek teknolojide arkadaşlar! Bunu kafamıza kazıyalım. Buradan kazandığımız parayı doğru adreslere yatıralım. Kontrolmatik İnveo gibi hisselerin gidişini gördük arkasından baktık kaldık.
Koç Holding CEO'sunun açıklamalarını okudunuz mu? Uzaktan çalışmayı pandemi sonrasında da şart koşuyorlar artık. Pandemi sonrası uzaktan çalışan beyaz yakalıların 2/3 ü işten çıkarılabilir! Tehlikeye bakar mısınız? KCHOL demişken, şirketin tüm şirketleri borsada coştu kendisi kaldı. Pozisyon alsak mı ne?
Umarım ayrıntılı bir açıklama olmuştur.
Buraya kadar okudu iseniz hem sabrınıza hem sizlere teşekkür ediyorum. Beğeni bırakırsanız, fikirlerinizi yorumlarınızı da yazarsanız çok mutlu olurum.
Selamlar, Sevgiler ve Saygılar. (SSS)
*-*-* YTD *-*-* YATIRIM TAVSİYESİ DEĞİLDİR *-*-*
PS: Şimdi ABD FED faiz kararını açıkladı. Sabit kaldı. E hadi getirin paranızı artık borsamıza!