Uğur YATMAZ FdFUluslararası Şok Aktarım Mekanizmalarının Analizi

Bu çalışmada uluslararası makroekonomik ve finansal şok aktarım mekanizmalarını gelişmekte olan ülkeler örneğinde incelemek üzere yeni bir metodoloji geliştirilerek uygulanmaktadır. Bu bağlamda yabancı değişkenlerin yatay-kesit ortalamaları yerine küresel, bölge ve ülke seviyelerinde hiyerarsik yapıda elde edilen makroekonomik ve finansal faktörlerin kullanıldığı, global VAR modeli ile faktör analizinin farklı yönlerinin bir araya geldiği modelin hem parametreleri hem de şok volatilitelerinde zamanla değişen parametreler özelliğine yer verilmiştir. Model bu çalışmada gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler kaynaklı politika faizi, makroekonomik ve finansal koşullar ile risk iştahı şoklarının seçilmiş gelişmekte olan ülkelerdeki makroekonomik ve finansal değişkenlere etkilerini tahmin etmek üzere uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar gelişmekte olan ülkelerin etki-tepki fonksiyonlarında önemli ölçüde zaman değişkenliğine işaret etmektedir. Sıkılaşan küresel finansal koşullara karşılık seçilmiş gelişmekte olan ülkelerin çoğunluğu özellikle krizden sonra finansal istikrarı ve uluslararası sermaye akımlarını önemseyerek hisse senedi fiyatlarındaki düşüşe ve ekonomilerindeki daralmaya rağmen politika faizlerini artırmaktadır. Çalışmanın başka bir önemli bulgusu sermaye akımları için rekabet edilen diğer gelişmekte olan ülke gruplarının finansal koşullarında bir sıkılaşmanın yurt içindeki finansal koşullarda gevşemeye yol açtığıdır. Bunun yanında literatürde oldukça sık rastlanılan ABD para politikasındaki sıkılaşmanın daraltıcı etkisine dair bulgu, bu çalışmada yerini küresel finansal risk şoklarına bırakmıştır. Son olarak zaman içinde gelişmekte olan ülkelerin karşılıklı bağımlılıkları artarken gelişmiş ülkelere olan bağımlılıklarının azaldığına dair bulgular elde edilmiştir.